Zarządzanie finansami w przedsiębiorstwie
Podejmowanie decyzji gospodarczych dotyczących funkcjonowania przedsiębiorstw w zmiennych warunkach otoczenia wymaga wszechstronnej wiedzy osób zarządzających. Decyzje, które obarczone są często dużym ryzykiem, powinny być podejmowane na podstawie odpowiednio dobranych, szybkich, podanych w przystępnej formie informacji. Powinny one obejmować różne aspekty funkcjonowania przedsiębiorstwa: ekonomiczne, majątkowe i finansowe. Finanse pełnią tu szczególną rolę, gdyż wyrażają w mierniku pieniężnym rezultaty podejmowanych decyzji. Dostarczają narzędzi niezbędnych do optymalizacji wszystkich obszarów działalności przedsiębiorstwa i generują informacje będące wczesnymi sygnałami ostrzegania i reagowania. Pozwalają na ukierunkowanie firmy na wyniki ekonomiczne i finansowe. Wykorzystywanie w praktyce gospodarczej narzędzi dostarczanych przez finanse pozwala na wytyczenie właściwej strategii działania, zorientowanej na poprawę wyników ekonomicznych i finansowych, prowadzących do zwiększania konkurencyjności firmy na rynku.
Ważnym źródłem informacji o wynikach działalności przedsiębiorstwa jest analiza sprawozdania finansowego, która dostarcza informacji między innymi o sytuacji majątkowej, wynikach działalności czy przepływach pieniężnych. Służą one do oceny działalności przedsiębiorstwa, jak również do wytyczania strategii jego działania w przyszłości. Na podstawie informacji uzyskanych ze sprawozdań finansowych przeprowadza się analizę wskaźnikową, która ukazuje relacje finansowe różnych kategorii ekonomicznych. Zazwyczaj wskaźniki finansowe są uporządkowane w grupy, z których najważniejsze to:
— wskaźniki rentowności;
— wskaźniki płynności finansowej spółki;
— wskaźnik zadłużenia (wspomagania finansowego) spółki;
— wskaźniki aktywności gospodarczej spółki (zwane wskaźnikami sprawności działania przedsiębiorstwa).
Oprócz wymienionych powyżej może występować jeszcze grupa wskaźników rynku kapitałowego.
Wyliczenie wybranych, dostosowanych do potrzeb przedsiębiorstwa wskaźników umożliwia uzyskanie szybkich informacji, pozwalających ocenić ogólną sytuację finansową przedsiębiorstwa, dostrzec symptomy nieprawidłowej gospodarki oraz w porę zapobiec pojawiającym się problemom.
Finanse pozwalają ocenić zasadność wykorzystywania różnych źródeł finansowania działalności i przeprowadzić analizę kosztu kapitału. Jednym z czynników określających kondycję finansową przedsiębiorstwa jest wysokość i struktura kapitału obrotowego. Przedsiębiorstwo może realizować wybraną przez siebie strategię zarządzania majątkiem obrotowym: agresywną, umiarkowaną lub konserwatywną.
Finanse dostarczają również ważnych aplikacji do analizy opłacalności działalności opartych na bazie rachunku kosztów zmiennych, takich jak próg rentowności czy rachunek marż na pokrycie. Przydatnym narzędziem do analizy jest także wykorzystanie mechanizmu dźwigni operacyjnej, dźwigni finansowej i dźwigni łącznej.
Duże znaczenie dla rozwoju przedsiębiorstwa ma podejmowanie racjonalnych decyzji długoterminowych w zakresie nowych inwestycji. W ich podjęciu mogą pomóc narzędzia służące do oceny efektywności inwestycji kapitałowych, zarówno proste jak i dyskontowe, uwzględniające wartość pieniądza w czasie.
Sprawne, skuteczne zarządzanie finansami w przedsiębiorstwie pozwala na racjonalne gromadzenie środków pieniężnych potrzebnych do prowadzenia działalności gospodarczej, jak również na rozsądne ich wydatkowanie, co może przyczynić się do wzrostu wartości przedsiębiorstwa.
Zajęcia z przedmiotu „Zarządzanie finansami w przedsiębiorstwie” na Wydziale Zarządzania Warszawskiej Wyższej Szkoły Biznesu prowadzi dr Bożenna Barbachowska.
